Chia sẻ về việc chuyển ngành, review nhanh hồ sơ – Ha Vu

Mình nhận được một tâm sự bao gồm rất nhiều câu hỏi hay sau đây qua AMA link mấy hôm trước. Nhân dịp hôm nay đang procrastinate nên trả lời luôn Bản thân tâm sự khá dài, nên mình sẽ chia nhỏ các phần câu hỏi và trả lời để các bạn tiện theo dõi.

Nhân đây, mình xin cám ơn nhiều bạn đã đọc blog, ủng hộ mình và nhắn tin qua link cho mình! It’s my great pleasure to help you guys somehow!

TL;DR: Trong bài blog này, mình review nhanh hồ sơ của một bạn sinh viên Sư phạm Toán TP.HCM. Hồ sơ của bạn có GPA 3.34, IELTS 7.5, có 2 bài báo ISI về PDE, không có GRE. Tiếp theo, mình chia sẻ về trải nghiệm chuyển ngành, đặc biệt chuyển từ ngành Toán thuần sang lĩnh vực đa ngành như Bioinformatics, cách mình tự học, và cách mình (đã, đang và sẽ) vượt qua các thử thách trong thời gian học Tiến Sĩ.

Em tình cờ tìm được blog này của chị và đọc hết tất cả các topic trong một ngày khi em biết chị có background học sư phạm Toán, em cũng là một sinh viên sư phạm toán năm cuối của đại học sư phạm TP.HCM và dự định theo học PhD toán. Sau khi đọc các chia sẻ của chị về con đường chị đi đến đó và suy nghĩ của chị về toán, về gia đình (bài về mẹ chị), về ước mơ du học. Em có thêm rất nhiều động lực để quyết định em chắc chắn phải theo cao học toán ở nước ngoài.

Cám ơn em rất nhiều vì đã tìm đến và đọc blog của chị nhé! I’d glad to be able to add a little more push to your already full motivation tank

Em mong chị coi giúp hồ sơ em xem có thể được nhận PhD không được không ạ, Em có GPA đại học chỉ ở 3.34, IELTS 7.5, em có 2 bài báo ISI về PDE, không có GRE ạ.

Review nhanh hồ sơ: Mình xin lưu ý, mọi góp ý, nhận xét sau đây về hồ sơ này đều là ý kiến cá nhân của mình. Các ý kiến này không đại diện cho bất kì tổ chức, trường học nào.

Trước tiên, chị xin chúc mừng em vì em có một hồ sơ khá tốt, đặc biệt việc em có bài báo là rất đáng mừng. Chị nghĩ hồ sơ của em hoàn toàn có triển vọng được nhận vào các chương trình học về Toán bậc Tiến Sĩ tại Mỹ Chị nghĩ điểm GPA và IELTS của em là ổn.

Về việc “không có GRE”, chị muốn làm rõ: em chưa có GRE nhưng có ý định thi, hay em không có và không có ý định thi? Điểm GRE nói chung không quan trọng trong quá trình xét tuyển, nó chỉ mang tính xét duyệt ban đầu. Hiện nay, nhiều trường đã bỏ yêu cầu về điểm GRE, tuy nhiên không phải tất cả các trường đều làm vậy. Vậy nên, nếu em chưa có GRE nhưng có ý định thi, em không cần phải quá căng thẳng về thành phần này. Nếu em không có điểm và không có ý định thi, nên triple check với các trường em có ý định apply để chắc chắn rằng trường không yêu cầu GRE nhé.

Một bộ hồ sơ bao gồm nhiều thành phần: kinh nghiệm nghiên cứu, GPA, điểm các kì thi chuẩn hóa, bài luận, thư giới thiệu. Chị nghĩ em luôn có thể làm những khía cạnh trên tốt hơn, tùy thuộc vào lượng thời gian em có. Do còn thiếu nhiều thông tin về kế hoạch apply, chị không đưa được lời khuyên cụ thể để giúp em tăng độ cạnh tranh của hồ sơ này. Rules of thumb là luôn làm nhiều nghiên cứu, và phải làm nghiên cứu một cách chất lượng, viết bài luận rõ ràng rành mạch, và tạo mối quan hệ tốt với các thầy cô để có thư giới thiệu tốt.

Em mong muốn được hỏi chị một chút về việc chị transition qua bioinformatics, vì hiện tại em cũng muốn hướng sang một chủ đề khác là Data analysis, nhưng không biết background về coding chưa có cũng như profile như trên thì liệu em có cơ hội nào với việc học nước ngoài không ạ.

Em muốn nghe chị nói về mindset của chị khi chị chuyển qua một lĩnh vực mà involve biology như vậy, thì em có thể dùng mindset đó và chuyển sang hướng data một cách tự tin hơn hoặc không bị cảm thấy thua thiệt so với các bạn đã học IT hoặc computer science 4 năm ở đại học rồi. Chị có chuẩn bị gì thêm khi biết mình đang chuyển qua lĩnh vực sinh học, lĩnh vực mà trong sư phạm toán không hề có, chị networking ra sao để có thể và những lỗ hổng đó,… (đại loại là vậy ạ)

Theo chị biết (chị có thể sai), ở bậc Tiến Sĩ không có ngành Data Analysis. Data analysis thường là một kĩ năng nhỏ trong các phân ngành như Toán, Thống Kê, Khoa học Dữ liệu (Data Science), hay Khoa học Máy tính (và vân vân mây mây các ngành khác, ví dụ như Social Science cũng cần nhiều phân tích dữ liệu). Data analysis nhìn chung bao gồm: 1) có hiểu biết nền về dữ liệu (dữ liệu đo cái gì, có phân bổ như thế nào, có thể chứa những tín hiệu nhiễu gì), 2) có câu hỏi nghiên cứu mà dữ liệu có thể giúp giải đáp, và 3) biết sử dụng công cụ để phân tích dữ liệu, từ đó trả lời câu hỏi nghiên cứu. Biết sử dụng không cụ không chỉ có nghĩa là biết code, mà còn phải hiểu mô hình toán nữa. Như vậy, data analysis gồm nhiều khía cạnh hơn coding Và em không cần phải thấy tự ti về khả năng coding so với các bạn khác. Các bạn ấy có thể không hiểu về Đại số Tuyến tính bằng em chẳng hạn (và Đại số Tuyến tính là xương sống cho vô vàn thuật toán để phân tích dữ liệu).

Đối với chị, coding cũng như nói ngoại ngữ vậy, cần luyện tập và luyện tập. Thủa ban đầu, mình có thể nói sai ngữ pháp, câu cú lủng củng, nhưng dần rồi sẽ quen. Theo chị, một trong những mục tiêu quan trọng nhất của ngôn ngữ là khiến người khác hiểu ý mình, dù đôi khi mình nói không hay, không trau chuốt, thậm chí thô kệch. Nhưng kệ chứ nhỉ

Chị nghĩ nghiên cứu trong một lĩnh vực đa ngành như Bioinformatics có rất nhiều thử thách, nhưng nếu em cảm thấy thích thú về câu hỏi nghiên cứu thì việc học thêm kiến thức nền sẽ đến một cách rất tự nhiên. Nói như vậy không có nghĩa rằng học Sinh học dễ. Sinh học khó phết đấy nhé! Nhưng kinh nghiệm của chị là 1) luôn thành thật đặt câu hỏi, kể cả câu hỏi em nghĩ là ngớ ngẩn; 2) TAKE NOTES; 3) luôn nhớ rằng không ai trên đời biết mọi thứ cả; 4) trong thời gian đầu mới chuyển ngành, cần phải thật kiên nhẫn. Với ý thứ nhất, Google không đánh giá mình về bất kể điều gì Ngoài ra, hãy tìm cho mình những người hiểu về vấn về mà mình có thể đặt câu hỏi và học hỏi từ họ. Sau khi hỏi (tự hỏi mình, hỏi Google, hỏi thầy, hỏi bạn), phải VIẾT lại. Viết nhiều lần, ắt sẽ nhớ Hai ý cuối cùng nói chung là có tác dụng tâm lý về lâu dài

Nếu có một kĩ năng Toán học dạy chị, đó chắc chắn là kĩ năng tư duy. Toán học giúp cho người học có khả năng lên kế hoạch tư duy, kết nối các tín hiệu và tìm lỗ hổng logic. Chị nghĩ đây là thế mạnh mà người học Toán cần nắm bắt và tận dụng Kĩ năng này có thể sử dụng trong mọi lĩnh vực, bất kể là Sinh học hay Khoa học Máy tính. Vì vậy, em cứ tự tin lên nhé

Chị nghĩ việc học Sư phạm giúp chị rất nhiều trong quá trình học Tiến sĩ, đặc biệt về kĩ năng thuyết trình, trả lời câu hỏi và kế hoạch. Đối với cá nhân chị, một công trình khoa học sẽ mất đi nhiều ý nghĩa nếu người khác không hiểu được nhà khoa học đang làm gì hoặc muốn chinh phục điều gì. Do vậy, kĩ năng thuyết trình là đặc biệt thiết yếu. Học Sư phạm cũng có lợi lắm

Và em mong chị chia sẻ thêm những kinh nghiệm làm trợ giảng bên đó, cũng như những khó khăn chị gặp phải trên con đường PhD để em có thể học thêm ạ.

Em cám ơn chị đã đọc! Em biết em hỏi hơi nhiều nhưng mà chị quá inspiring!, mà em thì tìm đỏ mắt mới thấy người cũng background với mình để có thể cho lời khuyên sát nhất :(. Chúc chị và gia đình có một ngày an lành! Nếu được, em mong được kết bạn với chị trên facebook để có thể học hỏi thêm.

Khó khăn trong việc làm Tiến Sĩ hay trợ giảng thì muôn hình vạn trạng, nên chị xin được dừng bài viết tại đây Chị hi vọng có thể chia sẻ thêm trong các bài viết tới.

Cám ơn em đã đọc blog của chị một lần nữa. Rất tiếc hiện chị không sử dụng Facebook nên không thể kết nối với em. Mong em tiếp tục check my blog out nhé

Nguồn Chia sẻ về việc chuyển ngành, review nhanh hồ sơ – Ha Vu