Học bổng JSD: Chia sẻ kinh nghiệm vòng hồ sơ (Kì 1)

¤ Đôi nét về học bổng JDS:

Đến hẹn lại lên, học bổng Phát triển nguồn nhân lực Việt Nam của chính phủ Nhật Bản 2014 – 2015 (JDS) – một trong những HB toàn phần thạc sĩ có đãi ngộ cao nhất đã khởi động.

Học bổng JDS (viết tắt của Japanese Grant Aid for Human Resource Development Scholarship) là chương trình học bổng phát triển nguồn nhân lực của chính phủ Nhật Bản dành cho 10 nước trong đó có Việt Nam. Đối tượng chủ yếu của HB là các cán bộ, công chức đang công tác tại các cơ quan nhà nước của Việt Nam có khả năng đóng góp cho đất nước và quan hệ song phương hai nước sau khi tốt nghiệp.

JDS là học bổng cung cấp 100% nguồn kinh phí cho việc học tập và sinh hoạt tại Nhật Bản đã được triển khai ở Việt Nam từ năm 2000 với 394 cán bộ đã được gửi sang Nhật Bản theo học các chương trình thạc sĩ bằng tiếng Anh trong vòng 2 năm (một số chương trình kéo dài trong 1 năm). Năm nay chỉ tiêu của HB cho các ứng cử viên Việt Nam là 30 suất.

Thời hạn cho vòng hồ sơ của năm nay là ngày 12/11/2013. Asianeducation.info rất vinh dự được biên tập và đăng những chia sẻ quý báu của các anh chị đã từng học bổng danh giá này, từ việc tìm hiểu thông tin, chuẩn bị hồ sơ, chuẩn bị cho các vòng thi cho tới quá trình học tập – sinh hoạt tại đất nước mặt trời mọc.

¤Các bạn có thể tìm được tất cả các thông tin được trình bày đầy đủ tại:

1. Thông báo chính thức trên VIED – Cục đào tạo với nước ngoài : http://bit.ly/19Ex1Tn

2. Gói hồ sơ và thông tin của HB JDS 2014 – 2015 (bao gồm: Hướng dẫn, Tài liệu hồ sơ và Đề thi Toán các năm trước): http://bit.ly/18rV8sp

3. Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICE) – Văn phòng Dự án JDS tại Viet Nam – Tầng 3, tòa nhà VJCC, 91 Chùa Láng, Hà Nội – Tel: (04) 39347711/12 – Email: jicevn@fpt.vn

4. Website chính thức của HB: http://jds-scholarship.org/country/vietnam/

Trong kì 1 này, chúng tôi sẽ mở đầu với bài phỏng vấn một số kinh nghiệm trong quá trình làm hồ sơ của chị Nguyễn Thu Thủy – người đã dành được HB JDS năm ngoái và hiện đang theo học tại ĐH Tsukuba.

1. Background của chị khi nộp hồ sơ là gì?

Mình tốt nghiệp Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học quốc gia Hà Nội), Khoa Môi trường, chuyên ngành khoa học môi trường. Tại thời điểm nộp hồ sơ thì mình công tác tại Đại học Nông nghiệp Hà Nội được 3 năm. Trong thời gian đó, mình cũng tìm hiểu và nộp hồ sơ cho một số học bổng khác, trong đó có JDS.

2. Chị có chứng chỉ tiếng Anh tại thời điểm nộp hồ sơ không?

JDS yêu cầu điều kiện tiếng Anh đầu vào tại thời điểm nộp hồ sơ là 5.0 IELTS hoặc các thí sinh chưa có chứng chỉ sẽ tham gia kỳ thi tiếng Anh do Văn phòng JDS tại Việt Nam tổ chức. Học bổng cũng không yêu cầu ứng viên biết tiếng Nhật. Lúc đó điểm IELTS của mình là 6.0.

3. Ngành học của chị có mấy Trường Đại học tại Nhật Bản đồng ý tiếp nhận?

Năm 2012 của mình thì chỉ có Trường Đại học Tsukuba với 5 chỉ tiêu, năm nay, 2013 thì Trường Đại học Tsukuba có 4 chỉ tiêu và Trường Đại học Nagoya có 2 chỉ tiêu. Đối với học bổng này, trường sẽ tùy thuộc vào ngành các bạn chọn khi nộp hồ sơ. Cơ quan cấp học bổng sẽ quyết định các trường Đại học với các điểm mạnh về chuyên ngành khác nhau để các bạn có thể theo học với điều kiện phù hợp nhất.

4. Chị mất bao lâu để làm hồ sơ?

Các thủ tục hành chính mình cần 1,5 tháng. Hồ sơ đã có form sẵn theo thứ tự do vậy công tác chuẩn bị hồ sơ cũng không quá phức tạp. Vòng khám sức khỏe sẽ được tổ chức trong quá trình chọn lọc ứng cử viên. Năm của mình, 2012, các ứng cử viên được khám sức khỏe ngay sau vòng phỏng vấn thứ nhất. Về phần thư tiến cử, các ứng viên cũng có mẫu sẵn để xin xác nhận và đánh giá của thủ trưởng cơ quan.

Quan trọng nhất trong hồ sơ nộp là Đề cương nghiên cứu (Research Proposal). Để có chất lượng cao nhất đề cương nghiên cứu nên được thực hiện càng sớm càng tốt. Các bạn nên dành ít nhất là 3 tháng chuyên tâm viết và sửa chữa đề cương. Mình dành 1 năm cho đề cương nghiên cứu, mình cũng tiếp thu từ những lần xin học bổng trước để đề cương có thể hoàn thiện nhất trong khả năng có thể.

5. Chị có nhận được hỗ trợ từ các anh chị cùng trường đi trước không?

Mình nhận được khá nhiều hỗ trợ từ anh chị đi trước. Sự kết nối của cộng đồng JDS Việt Nam khá mạnh. Hiện tại có một fan page mới thành lập bởi VP JDS Việt Nam tại địa chỉhttp://on.fb.me/H1d8zP nhằm đưa các thông tin của JDS tới nhiều người hơn nữa, các bạn có thể tìm hiểu trên trang web để có nhiều thông tin hơn nữa.

6. Chị thể hiện khả năng đóng góp cho Việt Nam sau khi về nước trong hồ sơ như thế nào?

Vấn đề này tập trung thể hiện ở đề cương nghiên cứu. Ví dụ trong đề cương của mình, chuyên ngành của mình là quản lý tài nguyên nước tại Việt Nam nên quan tâm tới 2 mảng: kỹ thuật và quản trị. Về kĩ thuật thì mình quan tâm đến việc khi về sẽ có một số dữ liệu về trữ lượng nước để phục vụ tham khảo cho những nghiên cứu chuyên sâu hơn sau này của các cá nhân và đối tượng liên quan tới ngành thủy văn và môi trường nước, từ đó góp phần nâng cao công tác quản lý và khai thác nước sẽ tốt hơn. Mảng thứ 2, mình  tìm hiểu cân đối chính sách và kỹ thuật trong quản trị tài nguyên nước, mong đóng góp một góc nhìn để hoàn thiện cơ sở chính sách trong tương lai.

Nói chung, mỗi đề cương nghiên cứu có đề tài khác nhau, do vậy các bạn nên tham khảo ý kiến các thầy cô, tiền bối và anh chị đi trước để có thể hoàn thiện đề cương nghiên cứu một cách tốt nhất. Mình chỉ nêu ra câu chuyện của mình để các bạn có một cái nhìn cụ thể thôi.

7. Các yếu tố quyết định khi xin HB là gì?

Theo mình đó là sự tự tin và thể hiện nhu cầu học hỏi và học tập tại đó. Người Nhật đánh giá rất cao văn hóa khiêm nhường và sự uyên bác.

Muốn theo đuổi nghiên cứu thì bạn phải yêu thích thật sự thì mới có khả năng làm tới cùng và đề tài mới có chiều sâu. Cá nhân mình nghĩ rằng đề cương nghiên cứu chiếm phần lớn trong quyết định bạn có nhận được học bổng hay không. Các câu hỏi trong vòng phỏng vấn 2 cũng liên quan đến đề cương. Do vậy trong suốt quá trình viết đề cương, mặc dù có thể chưa có kiến thức vững về chuyên ngành nhưng phải không ngừng học hỏi và tìm tòi cái mới. Kinh nghiệm tham gia hội thảo hay viết các bài báo khoa học thì không cần lắm ở  học bổng này nhưng nó là kĩ năng để phục vụ quá trình học ở đây.

Theo quan điểm của mình, quá trình học đại học mới chỉ là học cách tự học, Cao học là bắt đầu tự học, làm nghiên cứu sinh (bậc Tiến sĩ) là thực hành cái tự học. Và việc học Thạc sĩ ở Nhật Bản khá chuyên sâu, phục vụ cho các kỹ năng làm việc sau này của các sinh viên cao học.

8. Có lưu ý gì mà các bạn cần chú ý trong vòng hồ sơ không?

Trong toàn bộ quá trình làm hồ sơ, các bạn cần chú ý từ công tác chuẩn bị lớn nhất tới nhỏ nhất bởi cơ quan cấp HB có thể đánh giá những lỗi rất nhỏ, ví dụ như các lỗi ngữ pháp tiếng Anh đơn thuần cũng nên được chú ý chỉnh sửa. Ngoài ra hồ sơ nên được sắp xếp đúng thứ tự như trong Guide Book. Cuối cùng, đúng giờ là văn hóa rất được coi trọng của người Nhật Bản, bạn nên chú ý thích nghi để dễ dàng hòa nhập hơn với cuộc sống sau này tại đây.

Giấy báo trúng tuyển hoặc loại ứng cử viên đều được thông báo cụ thể tới địa chỉ các bạn đăng ký qua đường bưu điện.

9. Chị có muốn nhắn nhủ điều gì đối với các bạn ứng viên năm nay không?

Mình có nhớ là cô chủ nhiệm và thầy hướng dẫn hồi đại học có nói một câu là: “Nộp hồ sơ xin học bổng như đi câu cá ”. Cá nhân mình thấy câu nói này đúng bởi ngoài việc tìm và chọn học bổng phù hợp với khả năng và chuyên ngành, cũng có đồng thời nhiều học bổng khác nhau phù hợp, các ứng cử viên có thể đạt được học bổng này ở thời điểm này thay vì học bổng khác ở thời điểm khác. “Giục tốc bất đạt”, đó là lời khuyên của mình với các bạn, những ai còn đang có khát khao được đi học sau đại học tại một nước khác với nền văn hóa và cách thức đào tạo khác nước nhà. Nếu có thất bại, thực ra đương nhiên các bạn sẽ thất bại một vài lần, các bạn hãy dựa vào đó tìm điểm mạnh yếu bản thân và yêu cầu của học bổng đó để theo đuổi khát vọng tới cùng.

Việc quan trọng nhất vẫn là chuẩn bị hồ sơ, do vậy các bạn cần chuẩn bị sớm, sửa chữa và liên hệ với những người đi trước có kinh nghiệm và sẵn sàng sửa lỗi kỹ thuật cũng như là ngôn từ cho hồ sơ của mình. Các bạn cũng có thể liên hệ với những ứng cử viên đã thành công hoặc thất bại của học bổng để hỏi kinh nghiệm qua các trang mạng http://ttvnol.com/Duhoc hoặchttp://vietphd.org/forum/index.php