Chia sẻ kinh nghiệm phỏng vấn học bổng NZ-ASEAN

Kinh nghiệm apply học bổng New Zealand ASEAN Scholars Awards từ chị Trần Ngoc Diệp

Kinh nghiệm apply học bổng New Zealand ASEAN Scholars Awards (tiếp)

 

Chúc mừng các bạn đã qua vòng hồ sơ và vào đến vòng phỏng vấn!!

Mình rất vui khi nhận dc tin báo của các bạn. Một số bạn cũng pm và email mình hỏi về kinh nghiệm đi phỏng vấn. Rất xin lỗi các bạn là mình k thể trả lời sớm hơn đc vì tuần vừa rồi mình có những ưu tiên khác, quá bận với việc học (funny là đang là mid-tri break nhưng cái School dở hơi của mình vẫn học như bthg, lại còn cả test nữa) nên đầu óc k thanh thản để trả lời các bạn đc. Hi vọng cái note này đến với các bạn chưa quá muộn.

Các bạn lưu ý nhé, đây là “kinh nghiệm” thôi, nghĩa là nó dựa trên những gì mình trải qua năm ngoái. Sẽ có những cái giống và k giống với năm nay các bạn nhé.

1. BGK gồm những ai? (Tạm gọi các anh chị phỏng vấn các bạn là BGK nhé)

Năm ngoái thì có 3 anh chị phỏng vấn mình:

– 01 chị điều phối chương trình học bổng

– 1 anh bên Bộ giáo dục

– 1 chị là Thư kí thứ 1 của DSQ NZ tại Việt Nam (First secretary)

 

2. Thời gian và ngôn ngữ phỏng vấn: k nhớ, tầm 30′ – 45′ gì đấy, có bạn nhiều hơn có bạn ít hơn; và phỏng vấn bằng tiếng Anh

 

3. Nội dung phỏng vấn:

Cái này rất đa dạng, và tùy thuộc mỗi người. Mình nghe nói trên trang TTVNOL các anh chị đi trước cũng post nhiều câu lắm rồi, nên các bạn cũng nên lên đó tìm thử xem sao. Ở dưới đây mình sẽ chia sẻ về trường hợp của mình.

 

Nội dung xoay quanh:

(i) đề tài nghiên cứu của mình (yêu cầu trình bày nội dung đề tài nghiên cứu);

(ii) tại sao mình lại chọn NZ là nơi học tập, và hi vọng học đc gì ở đây;

(iii) về nước thì định làm gì (cụ thể thì đc hỏi là nếu cái NGO quốc tế của mình mà close thì mình sẽ đi đâu về đâu, vì mình có nói là về VN mình lại làm cho NGO)

(iv) hỏi gì các anh chị ý k

 

Nói chung là câu hỏi thì vô vàn, k ai cover hết đc. Nên đối với vòng phỏng vấn, các bạn nên nắm 2 nguyên tắc sau: (i) dự đoán các câu hỏi có thể đc đặt ra (điều này rất quan trọng!). Đặt mình vào vị trí người tuyển, các bạn muốn biết gì về candidate của mình; và (ii) “dĩ bất biến ứng vạn biến”

 

Cái gọi là “dĩ bất biến ứng vạn biến” mà mình đề cập ở đây bao gồm các vấn đề sau:

 

1. You’re who you are: các bạn thể hiện đc chính con người các bạn, k cần phô trương, giả vờ biến mình thành 1 ng khác k phải là mình. Nói những suy nghĩ của riêng mình, true colors của mình. Nên nhớ, quan trọng k hẳn là việc bạn nói cái gì (có thể bạn nói điều gì đó đi ngc lại với 100 ý kiến bthg khác), mà là cách bạn tiếp cận vấn đề, và việc bạn bảo vệ ý kiến của mình ra saocho nó hợp ý, có lý. Từ đó, bạn thể hiện những giá trị mà bạn theo đuổi, đam mê và con đg bạn đang và sẽ đi.

 

Và cũng đừng mong “lừa” đc các anh chị đã thâm niên trong nghề phỏng vấn chọn lọc :D

 

2. You know what you want: Tự trả lời 3 câu sau đây ngắn gọn, đầy đủ nhất có thể

– Ngành học bạn chọn giải quyết nội dung gì? (Ví dụ như kinh tế học giải quyết vấn đề đưa ra lựa chọn trong điều kiện khan hiếm về nguồn lực – đọc k ra TV lắm nhể, vì đang dịch từ TA sang hic)

– Tổng quan trong vòng 1-2 câu đơn, nêu lên tình hình chung của lĩnh vực bạn chọn (bao gồm ít nhất là về hiện trạng, vấn đề nổi cộm của lĩnh vực, ai là các actors trong lĩnh vực này)

– Thế định học cái gì và học về xong thì làm gì? (câu hỏi muôn thủa nhưng luôn cần reflect đi reflect lại)

 

3. You know what the scholarship wants: đọc lại tiêu chí chọn người đi học, và make sure bạn hiểu hét ý tứ trong đó.

Nếu ai đó yêu cầu bạn chỉ ra ít nhất 3 điều cho thấy sự phù hợp với tiêu chí của HB, or khác biệt, ở bạn khiến ngta phải chọn bạn ngay!!! bạn phải trả lời đc rõ ràng rành mạch.

 

Nói như vậy k có nghĩa là bạn nên tụng kinh các tiêu chí và biến mình thành ng đó, vì như mình nói ở trên, các bạn k ‘lừa’ đc đâu :D:D. Cho nên, nếu k thực sự/ hoàn toàn phù hợp với tiêu chí, thì hãy tìm ra sự khác biệt (positively) của bản thân, và promote nó, nói cho BGK biết nó sẽ bổ sung cho chtr như thế nào, để dẫn đến cái goal cuối cùng của chtr là phát triển VN. Vì dù bạn khác biệt thế nào, nhưng nếu bạn, và chtr cùng nhìn về 1 hướng (1 goal chung), thì đó là điểm chung hết sức quan trọng, I think.

 

4. Your manner tells who you are and how you feel: 

– Đi thẳng vào vấn đề, k vòng vo: cái này giúp cho ng nghe nhận ra ngay ideas của bạn là gì. Đừng để người nghe phải đi tìm kiếm những ý (lớn) của bạn giữa ty tỷ các thứ chi tiết k liên quan mấy.

– Nghĩ nhanh, nói chậm:  khi câu hỏi đưa ra, cần nghĩ rất nhanh các nội dung lớn, đi kèm ví dụ và/hoặc các kỹ lẽ tùy theo nội dung. Nhưng nói chậm, to, và rõ ràng. Nói nhanh sẽ dễ bị nói lắp, or ng khác k nghe kịp (nên nhớ TA k phải tiếng mẹ đẻ của chúng ta. Còn nếu bạn nào thấy TA của mình cực siêu phàm rồi thì mình nghĩ bạn cứ go ahead).

Bản thân mình cũng mắc bệnh nói nhanh, nên thực ra mình cũng đang phải rèn luyện việc nói chậm lại. Quan trọng là khi nhớ nguyên tắc này, thì các bạn sẽ điều chỉnh đc tốc độ nói.

 

– Thế nghĩ thế nào?: với mình, sẽ rất hiệu quả với người nghe nếu chúng ta có thể structure (structure cực kỳ quan trọng nhé) nội dung cần nói theo kiểu: Tell them what you wanna tell, tell them (reasons, EXAMPLES, càng liên quan đến cá nhân bạn càng thú vị – can’t emphasize more!), and tell them what you’ve told them.

 

– Eye contact: luôn duy trì eye contact với ít nhất 1 trong 3 người, đôi khi phải “rang lạc” lướt qua cả 3 người. Điều này rất quan trọng. Nó thể hiện sự tự tin, và interact với người nghe.

 

– Be brave to say I dont know (in)directly: Nếu các bạn gặp phải 1 câu mà k biết trả lời như thế nào (!!!) thì ng nông dân phải làm sao???

Có ít nhất 2 cách như sau:

(i) Be brave, và nói rằng: This is an interesting point that I haven’t thought of before. I don’t have a thorough answer right now, but from my quick thinking I can say that ……. OR cái gì đó đại loại như thế.

(ii) Đánh lạc hướng: Đối với 1 số người thì việc linking 1 vấn đề sang 1 vấn đề khác nghe có vẻ rất hay ho nhưng chả liên quan đến câu hỏi thì hẳn là ng rất siêu phàm. Nhưng quan điểm của cá nhân mình là nó rất vô duyên và mất thời gian của người nghe. Chưa kể nếu làm k khéo và kể chuyện k hay, bạn sẽ bị coi là đi lạc đề. Do đó mình k khuyến khich việc này. Nhưng sự lựa chọn là của các bạn.

Nội dung của (1), (2), (3) là diễn giải dài dòng cho câu nói ngắn gọn súc tích: Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng. Ghi nhớ các nguyên tắc này sẽ giúp các bạn đỡ run phần nào, và có 1 cách tiếp cận và xử lý vấn đề nhanh, rõ ràng, cho dù câu hỏi pvan có xoay vòng đi đâu chăng nữa. Nhớ là, nắm ngay đại ý cuối cùng thì, cái BGK đang tìm kiếm là cái gì, nghĩ nhanh, và nói chậm rãi thôi.

Ngày đi pvan:

– Mặc quần áo thoải mái, k cần quá formal đâu, nhìn gọn gàng xinh đẹp là đc :D:D

– Nên có mặt tại địa điểm pvan khoảng 20′ để tạo cảm giác thoải mái với nơi phỏng vấn và ngồi thở lấy hơi :D

– Nên mang theo nước, vì khi lo lắng dễ khô miệng.

– Khi vào pvan các anh chị cũng sẽ lấy cho 1 cốc nc, và cứ uống thoải mái nhé :))

 

Kinh nghiệm chỉ có bấy nhiêu thôi. Chúc các bạn may mắn, và hi vọng sớm gặp các bạn ở xứ Kiwi nhé!